Ik heb iets met fietsen. Beter gezegd: ik heb ALLES met fietsen. Het is onderdeel van mijn werk als coach en teamcoach, het is mijn sport als wielrenner en MTB-er bij Grinta en Gaul! en ik werk samen met profrenners en coaches in de wielersport. Fietsen is een belangrijk onderdeel van mijn leven.
Naast mijn inspanningen voor Warchild via Gaul!, heb ik samen met collega’s in 2014 Stichting Flow & Go Foundation opgericht. Wij laten ons op vrijwillige basis inhuren door al bestaande goede doelen of initiatieven. Tot nu toe steeds in zuidelijk Afrika. Onder andere door het Naleli Women Initiative in Livingstone (Zambia). Vanaf 2015 trainen wij vrouwen die een microkrediet hebben ontvangen om een eigen bedrijfje op te zetten. Denk hierbij aan het verkopen op de markt van groenten, fruit, kippen, melk en mais. Of het hebben van een kapsalon, een naaiatelier of pindakaasfabriekje. Het kon natuurlijk niet uitblijven of ook daar zou ik met fietsen aan de slag gaan. Dit jaar is het zover: tien vrouwen van het Naleli Women Initiative gaan een fiets toevoegen aan hun bedrijfjes. Zodat zij vroeger op de markt zijn, sneller van markt A naar B kunnen gaan en meer goederen tegelijk kunnen vervoeren.
Tegelijk is dit project een reallife leeromgeving voor mijzelf: ik kan mijn talenten verder verkennen en verfijnen, hulp vragen op mijn valkuilen. Ik heb het lef om projecten te starten, waar anderen nog wachten op ‘het juiste moment’. Ik ben ik er goed in om als een raket te starten, mensen te enthousiasmeren en samen te gaan voor het maximaal haalbare. Maar ik vergeet ook regelmatig wat mijn oorspronkelijke doel was, loop te ver voor de hulptroepen uit en verlies me in een ander ‘gaaf plan’ voordat ik de finish heb bereikt.
Samen met mijn coach pak ik het dit jaar stapje voor stapje anders en beter aan:
- Ik heb een plan met vijf heldere doelen. Zowel op papier als in een kleurrijk plaatje;
- Ik heb vroegtijdig hulp ingeroepen van mensen om mij heen met andere talenten dan ik;
- We hebben gekozen voor Trello als online projectmanagement systeem.
In tien dagen tijd heb ik in Livingstone en Lusaka het project verkend, tientallen mensen gesproken en gecheckt of de vijf doelen ook in de Afrikaanse cultuur een kans van slagen hebben:
- We hebben gekozen voor de onverwoestbare Buffalo Bike. Een ontwerp van Giant, Trek, SRAM en Kenda tyres. Met zeer weinig onderdelen die makkelijk lokaal verkrijgbaar zijn.
- De tien vrouwen die het project starten hebben één voor één hardop hun commitment uitgesproken. En aan elkaar uitgelegd hoe ze samen betere ondernemers zijn mét fietsen.
De lokale hogeschool gaat de vrouwen trainen. In fietsvaardigheid, maar ook in het onderhouden van de fiets en in het uitbouwen van hun ondernemingen.
Ik ben voor de derde keer op bezoek bij de hogeschool.
Wat een afspraak van slechts 30 minuten mocht zijn met één manager, loopt uit op een enthousiaste rondleiding van twee uur met drie mannen langs alle plekken waar de vrouwen en hun fietsen ondersteund zullen gaan worden.
Voor het onderhoud en de reserveonderdelen van de fietsen had ik twee jaar geleden maar één plek gespot in Livingstone: een Blokker achtige winkel net buiten het centrum. Waar ze achterin het rommelhok ook nog wat fietsonderdelen hadden liggen. Omdat ik zelf een fiets tot mijn beschikking heb, kan ik nu snel en makkelijk op veel meer plaatsen komen dan met een taxi. En ja, dan helpt het dat Livingstone en haar sloppenwijken ook voor toeristen veilig zijn. Overal waar ik als blanke langs fiets word ik vrolijk begroet. Niet om mijn kleur of lengte, maar vooral om de witte, hoge Batavus: “Nice bike, can I buy it from you?” Op de grootste warenmarkt van Livingstone ontdek ik ook meer dan tien kramen of shops met onderdelen en waar fietsen gerepareerd kunnen worden. Als test laat ik de voorrem van de NL fiets repareren. Voor 20 Zambia Kwacha (wat gelijk is aan ongeveer €1,40) is ie een half uurtje later keurig gemaakt. Dat gaf mijzelf de tijd om de Naleli vrouwen op te zoeken in de wijk waar ze hun winkeltje hebben en op hun markten. De vrouwen gieren het uit van het lachen dat ik niet met de taxi ben gekomen, maar op de fiets. En het wordt zelfs hilarisch wanneer ik de projectleidster van de vrouwen terug breng naar het centrum van de stad achterop de fiets.
Op een vrije middag neem ik de tijd om naar de Victoria Falls te gaan. Op de fiets natuurlijk. Langs de weg kom ik twee mannen tegen die hun band aan het plakken zijn. Naast de fiets ligt een enorme berg bagage: flinke dozen en balen met rijst en meel. Wanneer de band gerepareerd is begint de ene man te pompen. En houdt niet meer op. Aanvankelijk lach ik erom, maar ik maak me uit de voeten wanneer de band zo hard is, dat als ie ontploft ik blijvende gehoorschade zou hebben. Met een steeksleutel ramt de man op de band, totdat hij aan de toonhoogte kan horen dat ik hard genoeg is. Ik schat in dat het tegen de 10 bar moet zijn!!!
Geheel in Afrikaanse stijl neem ik een lifter mee achterop de fiets. Met bagage: iedereen gebruikt de fiets hier als pakezel, dus ik ook. In mijn geval heeft de jongen een jerrycan met 20 liter benzine bij zich: de auto van zijn oom staat zonder brandstof bij de watervallen. Ik geniet van de krachttraining en ben trots op mijzelf dat ik in recordtempo de Vic Falls bereik
met zoveel kilo’s op de fiets. Ook al ben ik eerder bij de watervallen geweest, het blijft prachtig om dit bijna 2 km brede natuurgeweld van dichtbij te aanschouwen.
Op de terugweg fiets ik groepen mannen op volgepakte fietsen voorbij. Aan één van hen vraag ik hoeveel kilo hij wel niet op zijn fiets heeft. Samen tellen we de jerrycans met pindaolie. Twintig tellen we er. Van 10 liter per stuk: ruim 200 kilo. Met diep respect groet ik hem en alle fietsers die ik nog tegenkom. In gedachten neem ik een nieuwe trainingsvorm mee voor de dinsdagavond training bij Gaul! Noord: iedereen 10 balen met 10 kg rijst op de rug, op het frame en aan het stuur en sprinten maar!
Op de vroege zaterdagochtend van 29 juni heb ik een fietsafspraak met iemand van de lokale brandweer. Ik heb hem de dag ervoor bij de City Council getraind in ‘public speaking’ en ‘change management’. (Mijn investering in medewerkers van de gemeente versterkt het netwerk van de Naleli vrouwen en maakt hun leiders krachtiger). Onze gedeelde passie voor fietsen leidt tot een onvergetelijke tour door en rond ontwakend Livingstone op een geleende MTB. Zondag 30 juni vertrek ik weer naar Nederland. Veel fiets ervaringen rijker en tevreden over wat ik aan de Rotary Club Emmen kan rapporteren over lokaal eigenaarschap en een redelijke unieke manier van inclusieve financiering van het project door de vrouwen zelf.
Een week na terugkomst stuur ik een pakketje ‘overjarige’ Gaul! kleding op naar mijn fietsvriend Brian van de lokale brandweer. Mocht je ooit in Livingstone zijn en daar iemand in de ons bekende zwart-gele kleding zien rondfietsen …. Grijp je kans om samen met deze verre fietsvriend te genieten van de vrijheid op de fiets!